Սև բերդ 

«Սև բերդը» գտնվում է պատմական Գյումրու բերդին, որը Հայաստանի մեծությամբ երկրորդ քաղաքը, ունի հարուստ պատմություն, և նրա մշակութային ժառանգության զգալի մասն է։ Սև Բերդը գտնվում է Գյումրիի արևմտյան մասում գտնվող բլրի վրա և հայտնի է իր յուրահատուկ մուգ քարե կառուցապատմամբ, որը նրան տալիս է «Սև բերդ» անվանումը։

Բերդը վճռորոշ դեր է խաղացել Գյումրիի պատմության մեջ՝ ծառայելով որպես ռազմական հենակետ և ապահովելով քաղաքի պաշտպանությունը: Այն թվագրվում է 19-րդ դարով, շինարարությունը սկսվել է Ռուսական կայսրության իշխանության օրոք։ Բերդը նախատեսված էր քաղաքը արտաքին սպառնալիքներից պաշտպանելու համար, հատկապես տարածաշրջանի պատմության բուռն ժամանակաշրջանում: Այսօր Սև Բերդը կանգնած է որպես պատմական վայր, որը գրավում է այցելուներին, ովքեր հետաքրքրված են Գյումրիի անցյալն ուսումնասիրելու և բերդի պարիսպներից քաղաքի համայնապատկերը վայելելու համար: Այն ծառայում է որպես հիշեցում Գյումրու տոկունության և մնայուն մշակութային ինքնության մասին:

Էքսկուրսիա
Ամենապահանջված էքսկուրսիան, որում ներարված է տվյալ ուղղությունը